Olsza (olcha) – co to jest?
Olsza (olcha) – co to jest?
Olsza, zwana również olchą, to rodzaj drzew liściastych (Alnus) z rodziny brzozowatych (Betulaceae), obejmujący około 30 gatunków występujących na obszarze północnej półkuli. W Polsce rosną trzy gatunki: olsza czarna (A. glutinosa), będąca najpospolitszym gatunkiem tworzącym charakterystyczne lasy łęgowe i olsy, olsza szara (A. incana) preferująca tereny górskie oraz olsza zielona (A. viridis) występująca w wysokich partiach górskich w formie krzewiastej. Olsze są drzewami charakterystycznymi dla siedlisk wilgotnych i podmokłych, odgrywając istotną rolę ekologiczną w stabilizacji brzegów cieków wodnych i wzbogacaniu gleby w azot.
Charakterystyka drewna olszy
Drewno olszowe charakteryzuje się strukturą rozpierzchłonaczyniową z bardzo słabo widocznymi słojami rocznymi, co nadaje mu jednolitą teksturę cenioną w obróbce mechanicznej. Materiał jest beztwardzielowy z charakterystycznym odcieniem czerwonym, wyraźniejszym po ścięciu drzewa, oraz licznymi plamkami rdzeniowymi tworzącymi delikatny wzór na powierzchni. Pod względem właściwości fizycznych drewno olszowe zalicza się do kategorii lekkich i miękkich materiałów, łatwo poddających się obróbce narzędziami ręcznymi i mechanicznymi. Szczególną właściwością drewna olszowego jest bardzo wysoka trwałość w środowisku wodnym, znacznie przekraczająca odporność większości innych gatunków krajowych, podczas gdy w warunkach suchych wykazuje standardową trwałość typową dla drewna liściastego.
Zastosowanie drewna olszy w przemyśle
Drewno olszowe znajduje zastosowanie w różnych sektorach przemysłu drzewnego jako materiał o specyficznych właściwościach obróbczych i użytkowych. W tartactwie olsza wykorzystywana jest do produkcji tarcicy oraz w przemyśle sklejkowym i płytowym jako surowiec włóknisty o jednorodnej strukturze. W meblarstwie drewno olszowe cenione jest za łatwość obróbki i jednolitą strukturę. Stosuje się je do produkcji tarcicy stolarskiej oraz elementów meblowych wymagających precyzyjnego kształtowania. Specjalistyczne zastosowanie znajduje w produkcji instrumentów muzycznych, gdzie jego właściwości akustyczne i łatwość obróbki mają znaczenie w wytwarzaniu korpusów gitar i innych instrumentów strunowych. Drewno olszowe wykorzystywane jest również w galanterii drzewnej, wyrobach snycerskich i rzeźbach artystycznych, gdzie miękka struktura umożliwia precyzyjne detale i finezyjne wykończenie bez ryzyka pękania czy wykruszania materiału podczas obróbki.