Okucie

Okucie – co to jest?

Okucie to element wyposażenia mebli wykonany zazwyczaj z metalu, tworzywa sztucznego lub innych materiałów, pełniący funkcje konstrukcyjne, użytkowe oraz dekoracyjne. Konstrukcja, funkcjonalność, estetyka oraz standard mebla zależą w znacznej mierze od tego, w jakie okucia zostanie wyposażony, co czyni je integralnym elementem projektowania i wytwarzania wyrobów meblarskich. Okucia oraz akcesoria meblowe muszą spełniać liczne wymagania w kontekście bezpieczeństwa użytkowania, w tym zdolność przenoszenia dużych obciążeń mechanicznych, niezawodność działania przez długi okres eksploatacji oraz trwałość konstrukcyjną. Dodatkowo elementy te powinny charakteryzować się odpowiednimi walorami estetycznymi, ponieważ często stanowią widoczną ozdobę mebli i wpływają na ich wygląd zewnętrzny. Właściwy dobór okuć ma bezpośredni wpływ na komfort użytkowania mebli oraz ich żywotność, a także na możliwość realizacji określonych rozwiązań konstrukcyjnych i funkcjonalnych.

Klasyfikacja i rodzaje okuć meblowych

Okucia meblowe można klasyfikować według różnych kryteriów, z których najistotniejsze to przeznaczenie oraz pełniona funkcja. Najogólniej dzieli się je na okucia meblowe o przeznaczeniu ogólnym, stosowane do różnych rodzajów i typów mebli niezależnie od ich konstrukcji czy stylistyki, oraz okucia meblowe o przeznaczeniu specjalnym, które można stosować wyłącznie do określonego rodzaju i typu mebli. Podział ze względu na spełniane funkcje pozwala wyróżnić kilka kategorii okuć. Okucia łączące służą do połączenia części konstrukcyjnych mebla, zapewniając spójność całej struktury oraz przenoszenie obciążeń między elementami. Okucia zamykające, określane również jako złącza, zamki i zawiasy, umożliwiają otwieranie oraz zamykanie drzwiczek, szuflad i innych ruchomych komponentów mebli. Okucia uchwytowe, czyli uchwyty i gałki, ułatwiają obsługę mebli przez użytkownika i stanowią istotny element ergonomii. Okucia zabezpieczające, mają za zadanie ochronę narożników, krawędzi oraz innych wrażliwych fragmentów konstrukcji przed uszkodzeniem mechanicznym. Istnieją również okucia specjalne przeznaczone do konkretnych zastosowań, które nie mieszczą się w standardowych kategoriach funkcjonalnych.

Materiały wykonania i oznaczanie techniczne okuć

Metalowe okucia meblowe wytwarzane są z różnych materiałów i poddawane obróbce powierzchniowej dostosowanej do ich kategorii jakościowej oraz przeznaczenia. W zależności od standardu mogą być mosiądzowane, niklowane lub chromowane, co zapewnia im odporność na korozję oraz atrakcyjny wygląd. Okucia o niższym standardzie mogą być pokrywane lakierami na gorąco lub jedynie oksydowane, co stanowi podstawową ochronę przed czynnikami atmosferycznymi. Rozwój produkcji tworzyw sztucznych spowodował znaczne rozszerzenie asortymentu wytwarzanych okuć, które charakteryzują się lekkością, trwałością oraz odpornością na działanie wody i czynników klimatycznych. Okucia z tworzyw sztucznych cechują się dobrymi właściwościami mechanicznymi oraz relatywnie prostym wykonaniem technologicznym, co przekłada się na ich konkurencyjną cenę. Ich coraz szersze zastosowanie eliminuje często tradycyjne okucia metalowe w segmencie mebli standardowych. Okucia mogą być także wykonywane z drewna, kości, porcelany oraz innych materiałów, co znajduje zastosowanie w meblach stylowych lub artystycznych. Na rysunkach wykonawczych okucia meblowe można, a często nawet trzeba, przedstawiać w sposób uproszczony, bez szczegółów konstrukcyjnych takich jak ścięcia, fazowania czy zaokrąglenia krawędzi. Istotne jest natomiast podanie położenia okuć poprzez wymiarowanie odległości od poszczególnych krawędzi elementu, co umożliwia precyzyjny montaż. W przypadku okuć znormalizowanych na linii odnoszącej podaje się numer właściwej normy, co jednoznacznie identyfikuje dany element. Okucia symetryczne, takie jak wpustki kluczowe, okrągłe podpórki pod półki czy zatrzaski kulkowe, można przedstawiać na rysunku w postaci punktu będącego przecięciem osi wzajemnie prostopadłych, co upraszcza dokumentację techniczną bez utraty czytelności informacji.