Heblowanie

Heblowanie (struganie) – co to jest?

Struganie, zwane potocznie heblowaniem, to metoda obróbki skrawaniem polegająca na wiórowym usuwaniu materiału przez jednoostrzowe narzędzie wykonujące ruch prostoliniowy przerywany. Proces ten znajduje zastosowanie w obróbce drewna oraz metali, umożliwiając uzyskanie gładkich powierzchni płaskich oraz kształtowych o określonych wymiarach i jakości wykończenia. W stolarstwie i ciesielstwie heblowanie stanowi podstawową operację technologiczną służącą do wyrównywania powierzchni elementów drewnianych, usuwania nierówności oraz nadawania im odpowiednich wymiarów. Metoda ta może być realizowana zarówno przy użyciu maszyn, takich jak heblownice i strugarki, jak również ręcznie za pomocą tradycyjnego narzędzia zwanego strugiem. Heblowanie wpływa na jakość powierzchni obrabianego materiału oraz precyzję wymiarową elementów, co ma znaczenie dla możliwości ich dalszego montażu i wykończenia.

Rodzaje i techniki heblowania

Ze względu na ruch narzędzia i przedmiotu obrabianego wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje heblowania różniące się kierunkami przemieszczeń oraz typem stosowanych maszyn. Heblowanie wzdłużne charakteryzuje się tym, że narzędzie i przedmiot obrabiany poruszają się w tym samym kierunku, a proces realizowany jest na strugarkach wzdłużnych, gdzie detal mocowany jest na ruchomym stole przemieszczającym się względem nieruchomego noża. Heblowanie poprzeczne polega na wykonywaniu przez narzędzie ruchu roboczego prostopadle do skokowo poruszającego się przedmiotu obrabianego, co realizowane jest na strugarkach poprzecznych stosowanych głównie w obróbce metali. Heblowanie pionowe, określane również jako dłutowanie, charakteryzuje się tym, że detal porusza się analogicznie jak w struganiu poprzecznym, natomiast narzędzie wykonuje ruch roboczy w kierunku pionowym, a operacja ta przeprowadzana jest na maszynach zwanych dłutownicami.

Zastosowanie heblowania w obróbce materiałów

Heblowanie i dłutowanie stosuje się do wykonywania otworów, krzywek, uzębienia kół zębatych oraz do obróbki zgrubnej powierzchni płaskich i kształtowych w różnych materiałach konstrukcyjnych. W stolarstwie i ciesielstwie metoda ta realizowana jest również przy użyciu ręcznego narzędzia zwanego strugiem, które pozwala na precyzyjną obróbkę drewna w warunkach warsztatowych oraz bezpośrednio na placu budowy. Heblowanie umożliwia uzyskanie gładkiej powierzchni, co stanowi przygotowanie elementów do dalszych operacji wykończeniowych, takich jak szlifowanie, bejcowanie czy lakierowanie. W produkcji meblarskiej heblowanie stosowane jest do wyrównywania desek, przygotowywania elementów konstrukcyjnych oraz nadawania im ostatecznych wymiarów zgodnych z dokumentacją techniczną. Proces ten wpływa na jakość finalnego wyrobu oraz możliwość precyzyjnego łączenia poszczególnych komponentów w całość konstrukcyjną.