Bejca

Bejca – co to jest?

Bejca to preparat chemiczny przeznaczony do transparentnego barwienia drewna, umożliwiający nadanie lub ujednolicenie koloru powierzchni przed aplikacją warstwy wykończeniowej. Produkt ten charakteryzuje się przezroczystością, dzięki czemu zachowuje naturalny rysunek słojów drewna, jednocześnie modyfikując jego barwę zgodnie z zamierzonymi efektami estetycznymi. Bejca stanowi element procesu wykończenia drewna, poprzedzający naniesienie lakierów, politur lub innych preparatów ochronnych. Jej zastosowanie pozwala na uzyskanie jednolitego koloru różnych gatunków drewna lub wydobycie charakterystycznych cech tekstury materiału.

Skład i rodzaje bejc

Bejce występują w formie roztworów lub zawiesin barwników w różnych rozpuszczalnikach, co determinuje ich właściwości aplikacyjne i czas schnięcia. Rozróżnia się bejce wodne, spirytusowe oraz terpentynowe, różniące się szybkością wchłaniania i wpływem na strukturę drewna. Do drugiej połowy XIX wieku wykorzystywano wyłącznie barwniki pochodzenia naturalnego, pozyskiwane z surowców roślinnych lub zwierzęcych. Współcześnie dominują barwniki syntetyczne, oferujące szerszą paletę kolorów, większą trwałość i powtarzalność odcienia. Różnice w składzie wpływają na sposób nanoszenia preparatu oraz jego kompatybilność z różnymi gatunkami drewna i systemami wykończeniowymi.

Zastosowanie i właściwości funkcjonalne

Bejce stosuje się w stolarstwie, meblarstwie i renowacji elementów drewnianych w celu uzyskania pożądanego efektu kolorystycznego przy zachowaniu naturalnej struktury materiału. Aplikacja następuje przez naniesienie preparatu pędzlem, wałkiem lub gąbką na odpowiednio przygotowaną powierzchnię drewna. W odróżnieniu od impregnatów, bejce pełnią wyłącznie funkcję barwiącą, nie zawierają żywic zabezpieczających strukturę drewna przed czynnikami zewnętrznymi. Różnią się również od lakierobejc, które oprócz nadawania koloru tworzą warstwę ochronną na powierzchni materiału. Bejce umożliwiają wyrównanie różnic kolorystycznych między elementami wykonanymi z różnych partii drewna oraz intensyfikację naturalnych barw, co znajduje szczególne zastosowanie w pracach konserwatorskich.